Een familieopstelling is een werkvorm waarbinnen belastende patronen, die in een familie kunnen voorkomen, zichtbaar gemaakt kunnen worden. De cliënt die voor een familieopstelling komt, zit vaak (onbewust) gevangen in zo’n patroon. Omdat de belastende patronen zichtbaar gemaakt zijn, kunnen er door de begeleider interventies gedaan worden, die maken dat de cliënt zich van deze patronen los kan maken.

Een familieopstelling is een dynamisch soort ‘tableau vivant’ waarin de leden van een familiesysteem worden gerepresenteerd door personen die zich daarvoor beschikbaar stellen: de ‘representanten’. De opgestelde personen zijn dus niet de echte familieleden.

Bij mij werkt het zo dat er tijdens een dag familieopstellingen naast deelnemers die een vraag willen inbrengen, altijd ook representanten aanwezig zijn. Het representant zijn is sowieso een bijzondere ervaring die op zich al het een en ander in beweging kan brengen.

Het bijzondere van familieopstellingen is dat representanten niets hoeven te kunnen of te weten. Sterker nog, hoe minder ze weten, des te beter het vaak werkt.

Wanneer je als representant uitgenodigd wordt om een plek in de ruimte te vinden, word je ‘bewogen’. Het is moeilijk voor te stellen als je dat nog nooit ervaren hebt, maar dat is wat er gebeurt. Je wordt bewogen naar een bepaalde plek toe (of je blijft bewegen), je kan naar de grond getrokken worden, je kan gaan wankelen, allerlei emoties ervaren (verdriet, boosheid, angst).

Ook kan je ineens iets weten over een andere representant of over het familiesysteem wat je onmogelijk kón weten… je ervaart dus via je lichaam en je geest.

We weten niet hoe het mogelijk is dat dit zo werkt, en wij vinden dat ook volstrekt onbelangrijk. Zolang we er maar mee werken kunnen.

Belangrijk is nog om te realiseren dat iedereen dit kan, én dat het ongevaarlijk is. Ook al kun je veel ervaren tijdens het representeren, wanneer je er weer ‘uitstapt’ is het voorbij. Wanneer je dan toch nog het een en ander blijft voelen, zijn dat bijna altijd je eigen thema’s die mee resoneren, en dus van jou zijn. En dat is altijd een cadeautje….

• Het kan je bevrijden van belemmerende patronen, zowel privé als in het werk.
• Het helpt je om in een gezonde verbinding komen met je ouders, kinderen of andere familieleden.
• Het kan je inzicht geven in familieconflicten en hoe daar op een goede manier mee om te kunnen gaan.
• Het kan je duidelijkheid geven over je partnerrelatie. Is verbinding en liefde (weer) mogelijk?
• Het kan je inzicht geven over het wel of niet aangaan van een partnerrelatie.
• Je (weer) verbonden voelen met andere mensen en met het leven.
• Het kan je helpen om je draai of het doel in je leven te vinden.
• Het kan je inzicht en een impuls geven in je werksituatie of eigen bedrijf.
• Het kan je inzicht geven, en beweging brengen in onverklaarbare gevoelens van angst, verdriet, woede, schuldgevoelens of het gevoel er niet bij te horen.
• Het kan inzicht geven en beweging brengen in verslavingen of in overheersende seksuele gevoelens.
• Het kan je helpen wanneer je last hebt van depressies, een psychische aandoening of suïcidale neigingen hebt, en hier heel graag meer grip op en inzicht in wil krijgen
• Als je last hebt van fysieke klachten of een chronische ziekte en nog niets echt geholpen heeft.
• Het kan je inzichten geven als lid van een samengesteld gezin, waarbinnen je spanningen en problemen ervaart.
• Het kan verheldering geven aan iedereen die al veel persoonlijk werk heeft verricht maar het gevoel heeft nog niet bij de kern te zijn uitgekomen.
• Ook kan het verhelderende inzichten geven aan ouders die een vraag kunnen inbrengen voor hun kind dat vastloopt en/of moeilijk uit belemmerende patronen kan komen, thuis of op school. Het kind hoeft overigens zelf niet bij de opstelling aanwezig te zijn.

Voor een eigen opstelling is het belangrijk dat je een vraag hebt, maar de vraag hoeft zeer zeker niet duidelijk of helder te zijn.

De vraag, het thema, dat wat jou belemmert, daar waar jij tegenaan loopt in het leven dient voor jou belangrijk te zijn. Ook wanneer dat ‘alleen maar’ een gevoel is, zoals bijvoorbeeld schaamte, angst, depressie, onzekerheid.

Overigens kunnen vragen ook werkgerelateerd (stress, burn-out) en ziekte gerelateerd zijn, of met thema’s zoals adoptie en/of samengestelde gezinnen.

Ja, als jij je aanmeldt als vraagsteller wordt de vraag die je inbrengt altijd behandeld.

Het prettig om zoveel mogelijk feitelijke informatie over je familie van herkomst te verzamelen. Dit geldt zowel als jouw vraag of thema direct gerelateerd is aan je familie van herkomst, als wanneer het een hele andere vraag betreft die bijvoorbeeld betrekking heeft op je huidige gezin, je relatie (of de afwezigheid daarvan), emotionele of psychische problemen, ziekte enzovoort.

Praat (voor zover dat kan) met je ouders of met andere familieleden om te achterhalen of er misschien vroegere gebeurtenissen zijn voorgevallen waarvan je nog geen weet had. Denk aan miskramen, abortussen, geadopteerde of afgestane kinderen, (ernstige) lichamelijke of geestelijke ziektes in de familie, alcoholisme, ongelukken, gebeurtenissen in de oorlog, familievetes, familiegeheimen, enzovoort.

Zoek in de directe bloedlijn; ouders, broers en zussen van je ouders, opa’s en oma’s en eventueel nog verder terug.

Meestal (zeker als het al langer geleden is en het niet zo direct van betrekking is op henzelf) vinden familieleden het fijn om over vroeger te vertellen.

Het is echter niet noodzakelijk om veel informatie te verzamelen om een opstelling te kunnen doen. Niet iedereen beschikt (meer) over de mogelijkheid om aan informatie te komen.

Wanneer we de familie opstellen, gebruiken we representanten voor je familieleden. Representanten hebben geen voorkennis van de persoon die ze representeren en kunnen daardoor heel zuiver waarnemen wat er in de diepte speelt, waar het echt over gaat.

Als bijvoorbeeld je echte moeder in de opstelling zou staan, worden haar eigen trauma’s vaak niet zichtbaar uit zelfbehoud, en zonder dat ze zich daarvan bewust is. Een representant echter, ervaart juist die verborgen trauma’s, hoeft deze niet terug te houden, en geeft dus een veel accurater beeld van de realiteit.

Ja dat kan. Je kunt je gewoon aanmelden als deelnemer, dus ook als je alleen maar wilt komen kijken en ervaren wat familieopstellingen nu eigenlijk zijn.

Mocht tijdens de dag toch behoefte ontstaan aan een eigen opstelling, dan blijft de mogelijkheid open om een vraag in te brengen als je dat zou willen.

Ja, dat kan. Je kunt je gewoon aanmelden als deelnemer, maar het is niet verplicht om een eigen opstelling te doen. Je kunt die dag dan gewoon meedoen als representant.

Mocht tijdens de dag toch behoefte ontstaan aan een eigen opstelling, dan blijft de mogelijkheid open om een vraag in te brengen als je dat zou willen.

Jazeker, voor de opstelling maakt dat niets uit.

Een ouder kan en mag altijd een opstelling doen voor haar of zijn kind. De leeftijd van het kind maakt niet uit (tussen 0 en 83…). Het is niet noodzakelijk dat beide ouders aanwezig zijn bij een opstelling voor een kind en het kind zelf hoeft ook niet bij de opstelling aanwezig te zijn. Een opstelling voor een kind kan zowel plaatsvinden in een groep als individueel.

Dat kan, maar uitsluitend wanneer die persoon daar expliciet toestemming voor gegeven heeft.

Het beste is het wanneer de partner daarbij aanwezig is, maar het kan ook zonder. Wanneer de partner er toestemming voor geeft kunnen we ook naar zijn of haar deel van het thema of probleem kijken. Wanneer de partner géén toestemming geeft, kun je alleen naar je eigen deel van het relatiethema of probleem kijken. En ook dat kan heel veel inzicht geven.

Bij psychische aandoeningen en het gebruik van psychofarmaca (zoals bijvoorbeeld antipsychotica) is het wellicht raadzaam om met de behandelende arts te overleggen of een familieopstelling op dit moment een goed idee is. Verder zijn er wat ons betreft geen contra-indicaties.

De veiligheid en privacy van de cliënten hebben wij hoog in het vaandel staan en we doen er alles aan om deze te waarborgen. Dit wordt doorgaans ook zo door de deelnemers ervaren en aan ons teruggekoppeld.

Nee